Ciąża to okres, w którym możesz mieć szczególną ochotę na niektóre produkty (np. czekolada, lody, słodycze, słone przekąski, kwaśne produkty, śledzie, frytki, chipsy) lub też awersję do żywności (np. czerwone mięso, wędliny, jaja, dania pikantne, kawa).
Jeśli musisz koniecznie sięgać po „zachciankowe” produkty, sprawdź czy należą do grupy zawierającej węglowodany. Nałóż sobie małą porcję i zjedz bardzo powoli, licząc zjadany produkt jako przekąskę. Pamiętaj, że przekąska może zawierać nie więcej niż 15–30 g węglowodanów.
Jeśli po posiłku szybko zgłodniałaś, sięgnij po niskowęglowodanowe przekąski, np. warzywa (rzodkiewka, pomidor, ogórek) albo zrób sobie warzywną sałatkę lub kanapkę. Unikaj słodyczy i wysokokalorycznych przekąsek. Jeśli obudzisz się w nocy z uczuciem głodu i musisz coś zjeść, sięgnij po 2 łyżki naturalnego jogurtu.
Tabela 1. Jak sobie radzić z zachciankami
Zachcianka | Lepszy wybór (tylko okazjonalnie) |
---|---|
Czekolada nadziewana | Czekolada gorzka (70% kakao) – 2 kostki |
Ciasta i herbatniki | 1 ciastko zbożowe z nasionami/pestkami |
Ciasta i pieczywo cukiernicze | Mały kawałek sernika lub brownie z fasoli (nie słodzone cukrem) |
Lody | Mały mrożony jogurt z owocami |
Słone przekąski, frytki, chipsy | Domowe frytki z selera, pół szklanki pieczonej ciecierzycy, niskowęglowodanowe surowe warzywa (pokrojone w słupki) |
Kwaśne produkty | Kiszony ogórek lub pół szklanki kiszonej kapusty, łyżeczka soku z cytryny |
Śledzie | Mała porcja bez sosu |
Jeśli masz awersję do niektórych produktów (np. mięsa, mleka, warzyw), zastąp je innymi o podobnej wartości odżywczej lub poproś o pomoc personel medyczny. Mięso możesz zamienić na warzywa strączkowe, a mleko na wzbogacane napoje roślinne.
Nieprzyjemne uczucie pieczenia w przełyku, a nawet ból w klatce piersiowej mogą świadczyć o występowaniu zgagi. Niektóre produkty, takie jak kawa, mocna herbata, mięta, napoje gazowane, czekolada, słodycze, owoce cytrusowe oraz tłuste i obfite posiłki, mogą nasilać takie objawy. Po posiłku odpocznij w pozycji siedzącej. Nie noś obcisłej bielizny. Czasami może pomóc wypicie połowy szklanki mleka. Jeśli dolegliwości są uciążliwe – skonsultuj się z lekarzem.
Dieta bogata w błonnik pokarmowy oraz płyny zmniejsza ryzyko zaparć. Pij przynajmniej 2 l płynów dziennie (woda, herbata owocowa). Pamiętaj, że źródłem błonnika są warzywa, produkty z całego ziarna, owoce oraz pestki i nasiona. Spożywaj te produkty zgodnie z zaleceniami. Uważaj na suszone śliwki. Mimo, że powszechnie zalecane są w leczeniu zaparć, zawierają dużo cukru i nie będą najlepszym wyborem.
Nudności i wymiotów doświadcza wiele kobiet w ciąży. Aby złagodzić objawy, zanim wstaniesz z łóżka zjedz pełnoziarnistego sucharka bez cukru. Spożywaj małe objętościowo posiłki, nie popijaj posiłków, a napoje spożywaj pomiędzy posiłkami. Herbata imbirowa łagodzi poranne nudności i wymioty.
Unikaj potraw tłustych, długo zalegających w żołądku, o intensywnym zapachu. Wybieraj produkty zawierające białko. Jeśli dolegliwości są nasilone i uporczywe, rośnie ryzyko odwodnienia, utraty masy ciała i niedoborów żywieniowych. Konieczna jest konsultacja z lekarzem.
Jeśli przestrzegasz zaleceń żywieniowych, a poziom cukru we krwi jest wysoki, skonsultuj się z personelem medycznym, który pomoże znaleźć przyczynę. Nie rezygnuj z posiłków ani nie ograniczaj ich wielkości. Zapisuj, po jakich posiłkach stężenie cukru rośnie najbardziej.
Żywienie w ciążach wielopłodowych powinno być planowane indywidualnie. Kaloryczność diety może wahać się od 30 do 50 kcal/kg mc, w zależności od BMI przed ciążą. Lepiej tolerowane będą mniejsze i częste posiłki. W każdym posiłku i przekąsce powinno być dobre źródło białka. Konieczna może być także suplementacja diety, prowadzona pod nadzorem lekarza. Kobieta oczekująca bliźniąt lub trojaczków może częściej doświadczać nudności, wymiotów czy też zgagi.
Źródła:
Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2021. Diabetologia Praktyczna 2021. tom 7, nr 1.
Opracowanie powstało i jest spójne z elementem programu edukacyjnego „Słodkie Mamy”: Zalecenia żywieniowe dla kobiet z cukrzycą ciążową. Autorzy opracowania: dr inż. Danuta Gajewska, Katedra Dietetyki, Wydział Żywienia Człowieka SGGW w Warszawie; mgr Paulina Kęszycka, Katedra Dietetyki, Wydział Żywienia Człowieka SGGW w Warszawie; dr n. med. Barbara Katra, Klinika Chorób Metabolicznych i Diabetologii Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie, ul. Macieja Jakubowskiego.
Ascensia, logo Ascensia Diabetes Care, Contour, MICROLET, Glucofacts, No Coding logo i Second Chance są znakami towarowymi i / lub zastrzeżonymi znakami towarowymi Ascensia Diabetes Care Holdings AG.
Apple i logo Apple są znakami towarowymi firmy Apple Inc., zarejestrowanymi w USA i innych krajach. App Store jest znakiem usługowym Apple Inc. Google Play i logo Google Play są znakami towarowymi firmy Google Inc. Znak słowny Bluetooth® i logo są zarejestrowanymi znakami towarowymi firmy Bluetooth SIG, Inc., a używane są przez Ascensia Diabetes Care na podstawie licencji. Wszystkie inne znaki towarowe są własnością ich właścicieli.